TURYSTYKA AKTYWNA
Turystyka Piesza
Nasza Zagroda Pod Klonami to idealne miejsce zarówno na rodzinny spacer, jak i dłuższą wędrówkę. Zapraszamy do wspólnego poznawania tej niezwykłej krainy.
Turystyka Piesza
Szlak Orlich Gniazd
Najstarszym
i najbardziej reprezentatywnym szlakiem pieszym jest „Szlak
Orlich Gniazd” oznakowany ponad 50 lat temu w kolorze czerwonym,
niestety nie przebiega on przez teren gminy Żarki, ale będąc na
Jurze warto z niego skorzystać.
Wytyczenie tego szlaku,
wiodącego przez najwyższe wzniesienia Jury, zaproponował w 1927 r.
w czasopismie „Ziemia” Stanisław Leszczyński. W 1930 r.
wyznaczono szlak koloru czerwonego biegnący z Krakowa łukiem w jego
północno-zachodnich okolicach, poprzez Płaskowyż Ojcowski i Garb
Tęczyński, a następnie powracający do Krakowa. Szlak ten
obfitował w wiele walorów krajobrazowych i krajoznawczych. Ponieważ
jednak w zasadzie nie był przez nikogo konserwowany i odnawiany, po
pewnym czasie znaki przestały być widoczne i szlak
zaniknął.
Projekt nowego szlaku ogłosił w 1948 r.
znany turysta i krajoznawca Kazimierz Sosnowski. Wyznaczenie szlaku
nastąpiło dwa lata później, tj. w 1950 r. dzięki pozyskanym
funduszom z Ministerstwa Komunikacji. Następnie trasa szlaku była
wielokrotnie zmieniana i korygowana, aby poprowadzić turystów przez
najatrakcyjniejsze krajobrazowo tereny Wyżyny
Krakowsko-Częstochowskiej. Szlak ten łączy Częstochowę z
Krakowem poprzez większość jurajskich zamków, od których wziął
swą nazwę. Dawniej bowiem niedostępność warownych jurajskich
zamków porównywana była z orlimi gniazdami.
Na trasie
tego szlaku znajdują się ruiny zamków: Olsztyn, Ostrężnik,
Mirów, Bobolice, Morsko, Ogrodzieniec, Smoleń, Bydlin, Rabsztyn i
Ojców oraz odbudowany zamek w Pieskowej Skale. Napotkamy na nim
także pałace w Złotym Potoku i Pilicy.
Szlak przebiega
również przez szereg rezerwatów przyrody. Pierwszymi ciekawymi
miejscami są Olsztyńskie rezerwaty: Zielona Góra i Sokole Góry.
Dalej szlak biegnie przez Rezerwat Parkowe, Ostrężnik, Górę
Zborów i Smoleń oraz Ojcowski Park Narodowy.
Początek
szlaku znajduje się w centrum Częstochowy obok kościoła Św.
Zygmunta, a kończy w pobliżu Wawelu w Krakowie. Na terenie naszej
gminy przebiega przez prawie cały szlak, wiedzie bardzo
urozmaiconym, skalistym terenem z wieloma osobliwościami
przyrodniczymi i historycznymi. Po drodze napotykamy również wiele
zabytkowych kościołów m.in. w: Olsztynie, Zrębicach, Złotym
Potoku, Niegowej, Skarżycach, Pilicy i Giebultowie.
Szlak
Warowni Jurajskich”
w kolorze niebieskim rozpoczyna się w Rudawie w pobliżu Krakowa, a
kończy w pod częstochowskim Mstowie.
Na szlaku tym nie
znalazły się co prawda centrum Żarek, ale na pewnym odcinku szlak
przebiega przez terytorium gminy na terenie Przewodziszowic –
dzielnicy Żarek oraz dwóch sołectw Czatachowy i Suliszowic. Cała
trasa jest niezwykle interesująca i warta zwiedzenia Na szlaku tym
znajdziemy ruiny XIV-wiecznych strażnic obronnych w Suliszowicach,
Przewodziszowicach, Łutowcu i Ryczowie, oraz ruiny zamków:
Ostrężnik, Morsko, Ogrodzieniec, Smoleń, Ojców oraz Grodzisko, a
także zabytki sakralne w Mstowie, Zrębicach, Skarżycach,
Zawierciu, Ogrodzieńcu, Dłużcu, Wolbromiu, Imbramowicach i
Rudawie.
Rezerwaty
na tym szlaku to:
Ostrężnik, Góra
Zborów, Smoleń, a także Ojcowski Park Narodowy
Szlak Żarecki (35 km) — pieszy, żółty szlak turystyczny prowadzący z Trzebniowa przez Żarki, Nową Kuźnicę, Koziegłowy i Gniazdów do Woźnik. Najważniejsze atrakcje do zobaczenia na trasie: w Czatachowej — pustelnia Świętego Ducha; w Żarkach — ruiny kościoła św. Stanisława, układ urbanistyczny z rynkiem i małomiasteczkową zabudową, zespół stodół drewniano-murowanych, kirkut, kościół Nawiedzenia NMP z 1382 r. – sanktuarium NMP Leśniowskiej Patronki Rodzin, kościół św. Barbary, kościół św. Szymona i Judy Tadeusza, synagoga (obecnie Dom Kultury), Szlak Kultury Żydowskiej, ruiny wieży mieszkalno-obronnej w Przewodziszowicach, Questa jurajska; w Koziegłowach — zabytkowy układ urbanistyczny z rynkiem i domami z XIX w., kościół Bożego Ciała i św. Marii Magdaleny, kościół św. Barbary, rezerwat „Cisy w Hucie Szklanej”; w Woźnikach — pomnik bitwy woźnickiej, układ urbanistyczny Woźnik z rynkiem i klasycystycznym ratuszem z 1862, drewniany kościół św. Walentego, grób Józefa Lompy, kościół św. Katarzyny
Turystyka Rowerowa
Nasza „Zagroda Pod Klonami” znajduje się na poniższym szlaku:
Jurajski Szlak Rowerowy Orlich Gniazd – pierwszym ważniejszym obiektem na śląskim odcinku rowerowego szlaku Szlaku Orlich Gniazd jest miejscowość Smoleń, znana z charakterystycznych ruin zamczyska wznoszących się ponad lasami stożkowatego wzgórza. Trasa prowadzi tutaj przez bardzo malownicze obszary niewielkich wzniesień. Przebiegając przez wieś Ryczów, gdzie istniała niewielka średniowieczna strażnica obronna, rowerzyści przemierzający trasę docierają do najbardziej znanego Orlego Gniazda, wspaniałego zamku Ogrodzieniec w Podzamczu. Stąd szlak prowadzi w kolejne atrakcyjne miejsca, przebiegając obok ruin zamku w Morsku, skąd kieruje się do miejscowości Podlesice w rejonie Skał Kroczyckich. Ta znana miejscowość jurajska, stanowiąca bazę noclegową i gastronomiczną dla turystów przemierzających Wyżynę, jest dobrym miejscem odpoczynku. Warto pozostawić tutaj rowery i przespacerować się na widokową Górę Zborów oraz do Jaskini Głębokiej. Z Podlesic trasa rowerowa dociera do dwóch leżących nieopodal siebie zamków w Bobolicach i Mirowie. Bardzo malowniczy rejon obu warowni to zresztą kolejne miejsce, gdzie warto zatrzymać się dłużej. Wyruszając w dalszą część drogi kierujemy się teraz w nieco mniej uczęszczane partie Jury Krakowsko-Częstochowskiej. Szlak ten przebiega przez ściśle centrum Żarek, dalej ul. Moniuszki i Wierzbową, przy Sanktuarium w Leśniowie, kolejno do Przewodziszowic i Czatachowy. Jest to bardzo dobra trasa dla zwiedzenia całej okolicy Żarek. Końcowym etapem jest zamek w Ostrężniku oraz Olsztynie. Szlak kończy się w Częstochowie.
Przebieg szlaku: Kraków; Rudno; Krzeszowice; Paczółtowice; Olkusz; Jaroszowiec; Bydlin; Smoleń; Ryczów; Podzamcze; Morsko; Podlesice; Bobolice; Mirów; Żarki; Czatachowa;Suliszowice, Ostrężnik; Zrębice; Olsztyn; Częstochowa
Szlak
Rowerowy „Zygmunta Krasińskiego” (73 km) –
to niezwykle malownicza trasa prowadząca przez przepiękne zakątki
Jury. Choć dla wytrawnego turysty przejechanie rowerem trasy w ciągu
jednego dnia nie będzie stanowiło większego problemu, warto
spędzić tu nieco więcej czasu. Z Częstochowy szlak biegnie na
wschód, docierając niebawem do historycznego Mstowa, później
Janowa Janowa i pobliskiego Złotego Potoku. Z rejonu doliny Wiercicy
szlak kieruje się w stronę naszej gminy, po czym wkrótce dociera
do pobliskiego Myszkowa, gdzie się kończy.
Najważniejsze
atrakcje do zobaczenia na trasie w Żarkach
– ruiny kościoła św. Stanisława, układ urbanistyczny z rynkiem i
małomiasteczkową zabudową, zespół stodół drewniano-murowanych,
kirkut, kościół Nawiedzenia NMP z 1382 r. – sanktuarium NMP
Leśniowskiej Patronki Rodzin, kościół św. Barbary, kościół
św. Szymona i Judy Tadeusza, synagoga (obecnie Dom Kultury), Szlak
Kultury Żydowskiej; w Myszkowie – Pałacyk Schmelzera, kościół
NMP Różańcowej w Myszkowie-Mrzygłodzie – Sanktuarium NMP
Mrzygłodzkiej Królowej Różańca Świętego
Ścieżka rowerowa doliny Wiercicy „Ku Źródłom” (11 km , Janów – Złoty Potok – Ostrężnik)
Turystyka Konna
Transjurajski Szlak Konny
Jest to długi ponad 220 kilometrowy szlak konny, który wędruje od Krakowa przez całą Jurę aż do Częstochowy. W czasie podróży można zobaczyć najbardziej zachwycające miejsca Wyżyny. Przez teren Gminy Żarki przebiega na krótkim odcinku przez Przewodziszowice i Czatachowę w kierunku na Ostrężnik- na VI etapie podróży. Na tym odcinku mamy możliwość zobaczyć ruiny strażnicy z XIV wieku, Skały Rajcy oraz odwiedzić Pustelnię św. Ducha w Czatachowie.
I etap Kraków –
Nielepice. Długość 17,5 km.
Wędrówka
jurajska rozpoczyna się w Krakowie – Olszanicy, w malowniczo
położonym Ośrodku Rekreacji i Rehabilitacji Konnej Tabun
(www.tabun.com.pl). Stamtąd szlak prowadzi przez łąki i lasy
okolic lotniska w Balicach do doliny Rudawy. Wędrując doliną
pokonuję się bezpiecznie autostradę E-40 (estakada powyżej
trasy), przecina miejscowość Szczyglice i następnie mijając
najbardziej charakterystyczny punkt doliny – legendarną Skałę
Kmity trasa wkracza w Las Zabierzowski. To największy liczący ok.
500ha leśny kompleks na zachód od Krakowa, zajmujący obszar o
bardzo urozmaiconej rzeźbie, poprzecinany jarowymi dolinami z
licznymi wychodniami górno-jurajskich wapieni. Jego drzewostan po
poprzednim zdecydowanie największym udziale sosny i świerka,
zmieniony został w formację grądu, gdzie dominuje buk, dąb,
modrzew z licznym udziałem graba. Wędrując konno można podziwiać
walory przyrodnicze Lasu Zabierzowskiego gdyż na tym odcinku szlak
łączy się ze ścieżką przyrodniczą prowadzona przez urokliwą
Dolinę Grzybową. Dalej trasa wiedzie przez okolice Lisiego Dołu,
by na krótkim odcinku połączyć się z pieszym szlakiem niebieskim
PTTK. Następnie od północy wraz z czarnym odcinkiem szlaku
pieszego PTTK ścieżka konna wkracza do doliny Aleksandrowickiej
zwaną w tej części Wąwozem Zbrza, który posiada silnie
rozczłonkowane bocznymi dolinkami zbocza, na których ukazują się
niewielkie skałki. Tutaj szlak odbija na zachód, krzyżuje się z
czerwonym rowerowym szlakiem PTTK na ostatni odcinek pierwszego etapu
– bogaty w jurajskie skałki o fantazyjnych kształtach wąwóz
zwany: Wodny Dół. Stamtąd drogą polną odcinek szlaku kończy
bieg w Stadninie Koni Huculskich w Nielepicach.
II
etap Nielepice – Zawada Długość 32 km
Szlak
zaczyna się w Stadninie Koni Huculskich w podkrakowskich
Nielepicach. Pierwszy odcinek szlaku (8 godz.) prowadzi malowniczymi
terenami poprzez Rudawę, Radwanowice, piękną dolinę Racławki,
Paczółtowice do Zawady. Tutaj turyści konni mają do dyspozycji
dwie bazy, w których można wraz z końmi zatrzymać się na nocleg.
Można tam również zjeść, a także nakarmić i napoić swoich
czworonożnych przyjaciół.
III
etap Zawada – Małobądz Długość 46 km
Drugi
dzień (11.5 godz.). Z Zawady szlak prowadzi przez Zederman (Uwaga!
trzeba przeprowadzić konie przez ruchliwą drogę E-40), Zadół
Kosmołowski pod ruiny XIV-wiecznego zamku w Rabsztynie. Dalej przez
Pomorzańskie Skałki i po przekroczeniu drogi Klucze – Hutki
wjeżdżamy na Pustynię Błędowską. Na “środku” pustyni
stoi drogowskaz, kierujący w lewo do OGTJ “Kontur” w
Małobądzu (1.5 godz.), a w prawo do Karlina (6 godz. 45 min.). W
ośrodku jeździeckim w Małobądzu turyści znajdą komfortowe
warunki dla siebie i swoich koni.
IV
etap Małobądz – Karlin Długość 33 km
Trzeci
dzień (8 godz. 15min.) wędrówki konnym szlakiem prowadzi przez
Pustynię Błędowską – malownicza przeprawa brodem przez Białą
Przemszę i dalej na Płn. do Chechła (ul. Pustynna) następnie obok
góry Chełm, Hutki Kanki, Krępa, Lachowizna, docieramy do
Podzamcza. Tutaj znajduje się najpiękniejsze z “Orlich Gniazd”
– zamek “Ogrodzieniec”. Zamek pierwotnie powstał w XIV w.,
ale swój obecny kształt zawdzięcza renesansowej XVI w.
przebudowie. Dla krajoznawców mają te ruiny jeszcze jedno kapitalne
znaczenie. Wszak stał się one za sprawą Aleksandra Janowskiego, na
oznace Polskiego Towarzystwa Krajoznawczego, symbolem łączącym
Polaków rozdartych zaborami.
Stąd jeszcze 1,5 godz. wędrówki
do Karlina gdzie czeka na turystów konnych kolejna baza noclegowa u
Marcina Ochmańskiego.
V
etap Karlin – Mirów Długośc 27 km
Czwartego
dnia przed jeźdźcami 6 godz. i 45 min. jazdy do Mirowa. Szlak
wiedzie przez Żerkowice, Zdów do Bobolic. Tutaj uwagę przykuwają
ruiny pierwszego z dwóch, jak głosi legenda, połączonych niegdyś
dwukilometrowym tunelem, zamków. Zamek w Bobolicach, powstał w XIV
w, a zniszczeniu podobnie jak i inne zamki uległ podczas potopu
szwedzkiego w 1657 r. Dwa kilometry dalej znajdują się ruiny
bliźniaczego powstałego także w XIV w. zamku w Mirowie. U jego
stóp leży OGTJ o wdzięcznej nazwie “Orle Gniazdo”.
VI
etap Mirów – Złoty Potok Długość 23 km
Piąty
dzień na szlaku ( 5 godz.45 min.) to trasa z Mirowa przez Łutowiec
do Złotego Potoku.
W
czasie pokonania tego odcinka poruszamy się częściowo przez teren
gminy Żarki. Na jej terenie znajdziemy się po wyjeździe z Łutowca.
Po
drodze mamy możliwość przejazdu przez malowniczy teren
Przewodziszowic- dzielnicy Żarek. W tym rejonie znajdziemy typowo
jurajski krajobraz z ostańcami w postaci Skał Rajcy oraz
pozostałości po strażnicy z XIV wieku. Dalej leśna drogą
dotrzemy do pierwszych zabudowań Czatachowy, w tym miejsca
wyciszenia- Pustelni św. Ducha. Dalsza droga to już rezerwat
“Ostrężnik” i “Parkowe” na terenie Gminy Janów. Gdy
dotrzemy już do OGTJ “Stajnia Wiking” warto część wolnego
czasu poświęcić na zwiedzenie zespołu pałacowego z Pałacem
Raczyńskich (1863), Dworkiem Krasińskich (I pół. XIX w.) oraz
pięknym, 25 hektarowym Parkiem Pałacowym.
VII
etap Złoty Potok – Biskupice Długość 18 km
Szósty
dzień wędrówki Transjurajskim Szlakiem Konnym (5 godz.) prowadzi
ze Złotego Potoku przez Źrebice i dalej obok Góry “Puchacz”
– skąd odchodzi szlak łącznikowy (30 min.) do OGTJ “Stajnia
Biały Borek”.
VIII
etap Biskupice – Częstochowa Długość 25 km
Siódmy
dzień wędrówki Transjurajskim Szlakiem Konnym (6 godz.) prowadzi
ze Stajnii „Biały Borek” w Biskupicach – do ruin zamku w
Olsztynie. Tutaj prócz ruin najbardziej na północ wysuniętego
bastionu jurajskich warowni, jeżeli będziemy mieli akurat
szczęście, możemy także podziwiać wspaniałe pokazy ogni
sztucznych. Z Olsztyna szlak zaprowadzi utrudzonych, ale pełnych
niezapomnianych wrażeń jeźdźców do OGTJ – Ognisko TKKF “PEGAZ”.
Turystyka Wspinaczkowa
Wapienne ostańce czynią z
Jury raj dla wspinaczy. Nasz teren ze względu na dobre
skomunikowanie czynią doby początek do uprawiania tego rodzaju
turystyki kwalifikowanej.
Najbardziej popularne pod względem
wspinaczkowym w gminie Żarki są Skały
Rajcy w
Przewodziszowicach- dzielnicy Żarek. Rejon w tej chwili oferuje 36
dróg wspinaczkowych od II do VI.3+, zarówno w pełni
ubezpieczonych, jak i tradów. Południowa wystawa powoduje, że
skała szybko wysycha, a linie dochodzące do 18-metrów dostarczają
odpowiedniej dawki adrenaliny.
Nasza zagroda sąsiaduje z Gminą Kroczyce, Olsztyn i Niegowa, które stanowią prawdziwą mekkę dla wspinaczy. Podlesice, Rzędkowice, okolice Trzebniowa, Łutowiec, Grzęda Mirowska, Diabelskie Mosty oddalone nie więcej niż 7km od gminy Żarki mogą stanowić wspaniały wypad.
Jeśli ktoś nie posiada umiejętności wspinaczkowych lub jeśli chciałby jednorazowo przekonać się na czym polega wspinaczka skałkowa jest to możliwe dzięki uczestnictwie w zajęciach z profesjonalnymi szkołami wspinaczkowymi.